Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý viêm mạn tính ảnh hưởng đến cột sống và các khớp xung quanh. Bệnh thường bắt đầu với những cơn đau âm ỉ ở lưng dưới hoặc mông, và có thể dẫn đến tình trạng cứng khớp, hạn chế vận động nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm cột sống dính khớp là gì?
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý viêm khớp tự miễn xảy ra ở cột sống và khớp cùng chậu. Bệnh thường khởi phát với cơn đau âm ỉ ở vùng lưng dưới hoặc mông, và thường giảm bớt khi vận động. Khi bệnh tiến triển, người bệnh mất dần khả năng chuyển động của cột sống, dẫn đến cứng khớp và đau nặng hơn.
Nguyên nhân của viêm cột sống dính khớp
Cơ chế chính xác gây ra bệnh viêm cột sống dính khớp chưa được hiểu rõ hoàn toàn,người ta đã xác định rằng yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Hơn 90% người mắc viêm cột sống dính khớp mang gen HLA-B27, một loại kháng nguyên có liên quan đến hệ miễn dịch. Tuy nhiên, yếu tố di truyền chỉ là một phần trong nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài yếu tố di truyền, bệnh còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác. Viêm cột sống dính khớp thường xuất hiện nhiều hơn ở nam giới, với tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 2-3 lần so với nữ giới. Bệnh thường khởi phát ở người trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi từ 20 đến 40.
Bên cạnh đó, yếu tố môi trường như nhiễm trùng hoặc chấn thương cũng có thể kích hoạt bệnh. Những yếu tố này kết hợp lại có thể làm tăng khả năng mắc bệnh, dẫn đến tình trạng viêm và tổn thương mô kéo dài, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm.
Biểu hiện của bệnh viêm cột sống dính khớp
Các biểu hiện của bệnh viêm cột sống dính khớp bao gồm:
- Triệu chứng thường gặp nhất của bệnh là đau cột sống thắt lưng kèm theo tình trạng co cứng khớp khiến cho bệnh nhân gặp những đau khó chịu ảnh hưởng xấu đến đời sống sinh hoạt thường ngày.
- Cơn đau lưng thường bắt đầu từ khớp xương vùng chậu, có thể tập trung tại một khu vực hoặc lan ra toàn bộ cột sống. Viêm khớp cùng chậu thường gây đau ở vùng mông, có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên. Khi cơn đau xuất hiện, phần dưới của cột sống trở nên kém linh hoạt, và bệnh nhân thường tìm cách giảm đau bằng cách nằm nghiêng co lưng hoặc nằm ngửa với gối kê cao đầu, điều này có thể dẫn đến biến chứng lưng bị gù không tốt.
- Ngoài ra, khi bị bệnh, các khớp xương khác trong cơ thể như xương sườn, xương ức, vai và đầu gối cũng có thể bị đau nhức.
Bệnh viêm cột sống dính khớp có chữa được không?
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh mạn tính, hiện chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, việc điều trị kịp thời và đúng cách có thể giúp kiểm soát triệu chứng, làm chậm tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống. Các biện pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc chống viêm, vật lý trị liệu, và thay đổi lối sống. Quan trọng là người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.
Biến chứng của viêm cột sống dính khớp
Dính khớp và đốt sống
Khi tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng, cơ thể sẽ kích thích quá trình hình thành xương mới. Những đoạn xương này có thể làm giảm khoảng cách giữa các khớp hoặc đốt sống, dẫn đến việc chúng dính lại với nhau. Kết quả là cột sống trở nên cứng và mất khả năng linh hoạt, có thể khiến người bệnh bị gập người hoặc gặp tình trạng “cột sống cây tre”.
Ngoài ra, nếu sự dính cứng xảy ra ở khớp xương sườn và đốt sống, nó có thể ảnh hưởng đến dung tích và chức năng của phổi.
Nứt, gãy xương
Biến chứng nứt và gãy xương là một vấn đề nghiêm trọng trong viêm cột sống dính khớp. Khi nguy cơ nứt hoặc gãy xương tăng cao có thể gây áp lực lên tủy sống và rễ thần kinh, dẫn đến tàn phế hoặc hội chứng chùm đuôi ngựa với triệu chứng như ngứa, tê yếu ở chân và rối loạn chức năng ruột nếu không điều trị kịp thời.
Viêm màng bồ đào
Viêm màng bồ đào là biến chứng phổ biến ở bệnh nhân viêm cột sống dính khớp, gây đau mắt, nhạy cảm với ánh sáng và mờ mắt. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về thị lực.
Chẩn đoán bệnh
Chẩn đoán hình ảnh
Sử dụng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như X-quang và MRI có giá trị cao, giúp bác sĩ quan sát chi tiết các tổn thương ở xương và mô mềm, đồng thời theo dõi sự tiến triển của tổn thương qua từng năm để đưa ra liệu trình điều trị phù hợp.
Xét nghiệm máu
Xét nghiệm kiểm tra gen HLA-B27 cùng với các xét nghiệm đánh giá tổn thương xương khớp là công cụ quan trọng, giúp hỗ trợ quá trình chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân.
Phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp
Việc phát hiện và điều trị viêm cột sống dính khớp là rất quan trọng và cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không nên để bệnh kéo dài, vì tình trạng bệnh có thể xấu đi và gây ra hậu quả nghiêm trọng. Các phương pháp điều trị bệnh lý hiện tại bao gồm:
Sử dụng thuốc
Điều trị viêm cột sống dính khớp bằng thuốc thường sử dụng các loại thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc ức chế miễn dịch để giảm phản ứng tự miễn…
Nếu việc sử dụng NSAIDs không hiệu quả, bác sĩ có thể xem xét chỉ định các chế phẩm sinh học như kháng TNF hoặc chất ức chế IL-17.
Tiêm
Tiêm corticosteroids hoặc các loại thuốc giảm đau vào khớp có thể giúp giảm viêm và giảm đau nhanh chóng. Đây là phương pháp điều trị tại chỗ nhằm giảm triệu chứng và cải thiện khả năng vận động khi các phương pháp khác không hiệu quả.
Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)
Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) được tiêm vào các vùng bị ảnh hưởng để kích thích quá trình lành vết thương và giảm viêm. PRP có thể giúp làm giảm đau và cải thiện chức năng khớp.
Sử dụng đai lưng cột sống
Sử dụng nẹp hoặc đai hỗ trợ giúp giảm áp lực lên các khớp và cột sống, từ đó làm giảm cơn đau và hỗ trợ tư thế đúng.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu bao gồm các bài tập và kỹ thuật giúp cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh cơ bắp. Các phương pháp như kéo giãn, bài tập tăng cường cơ, và các kỹ thuật can thiệp khác có thể giúp giảm đau, giảm cứng khớp, và duy trì khả năng vận động của cột sống.
Thay khớp
Phẫu thuật thay khớp có thể được xem xét khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc khi có biến chứng nghiêm trọng. Phẫu thuật thay khớp giúp cải thiện chức năng và giảm đau, đặc biệt là khi có tổn thương nghiêm trọng hoặc suy giảm khả năng vận động.
Lời kết
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý mãn tính cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ và áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp là vô cùng quan trọng để kiểm soát triệu chứng và duy trì chất lượng cuộc sống.
Với đội ngũ chuyên gia có chuyên môn cao, cùng việc áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị, Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam đã thành công trong việc nghiên cứu và đưa ra hướng điều trị cho hàng triệu ca bệnh lý cột sống – cơ xương khớp.
Để được tư vấn các bệnh lý cột sống và cơ xương khớp tại Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam, quý khách vui lòng liên hệ theo số hotline: 0913.095.115 hoặc liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY
Tư vấn chuyên môn bài viết
PGS. TS KIỀU ĐÌNH HÙNG