Đau xương cụt: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Đau xương cụt là 1 bệnh lý đang có dấu hiệu gia tăng, đặc biệt là ở phụ nữ. Với khoảng 1% các ca đau cột sống liên quan đến xương cụt, việc hiểu rõ nguyên nhân và tìm kiếm phương pháp điều trị phù hợp là rất quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá các thông tin cần thiết để phát hiện và điều trị bệnh một cách hiệu quả.

Đau xương cụt: nguyên nhân triệu chứng và cách phòng ngừa

Đau xương cụt là bệnh gì?

Xương cụt được cấu tạo từ 3 – 5 đốt sống, là phần cuối của cột sống, nằm ngay dưới xương cùng. Xương cụt ở người thường được coi là dấu vết còn lại của đuôi. Xương cụt có vai trò cân bằng cơ thể, cố định các cơ quan như cơ, dây chằng, gân và giúp các khớp hoạt động linh hoạt hơn. Đau xương cụt là tình trạng đau quanh xương cụt và vùng cuối của cột sống.

Đau xương cụt là gì

Nguyên nhân gây đau xương cụt

Có nhiều nguyên nhân gây ra đau xương cụt bao gồm gãy, trật khớp, ung thư, chấn thương bên trong và bên ngoài. Một số nguyên nhân gây đau phổ biến như:

  • Chấn thương: Do va đập mạnh hoặc tai nạn như ngã từ xe đạp gây tổn thương xương cụt.
  • Tư thế ngồi: Ngồi xiêu vẹo hoặc ngồi quá lâu gây đau vùng xương cụt.
  • Chấn thương trong sinh nở: Xương cụt bị thương hoặc gãy trong khi sinh thường.
  • Thoái hóa: Lão hóa gây xơ hóa sụn, hình thành gai xương, ảnh hưởng đến dây thần kinh hoặc khớp.
  • Chèn ép xương cụt: Xảy ra trong thai kỳ do áp lực lên dây thần kinh.
  • Rối loạn chức năng sàn chậu: Thường do sinh nở tự nhiên, ảnh hưởng đến xương cụt.
  • Hội chứng Levator: Co thắt cơ ở hậu môn, lan đến xương cụt và vùng lân cận.
  • Tăng áp lực ổ bụng: Do táo bón hoặc bệnh trĩ.
  • Vấn đề cột sống: Sau phẫu thuật hoặc do thoái hóa đĩa đệm thắt lưng.
  • Nguyên nhân khác: Nhiễm trùng, khối u, gai xương, tăng sinh xương (hiếm gặp).

Triệu chứng của đau xương cụt

Cơn đau vùng xương cụt thường âm ỉ, nhưng khi người bệnh vận động, như ngồi xuống, đứng lên hoặc di chuyển đột ngột khi đang đứng yên, cơn đau có thể trở nên rất dữ dội.

Triệu chứng đau xương cụt

Bên cạnh đó, tùy thuộc vào nguyên nhân gây nhức xương cụt, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:

  • Buồn nôn, nôn mửa 
  • Mất cảm giác 
  • Yếu cơ 
  • Khó chịu về tiêu hóa, bao gồm đau quặn bụng, đau vùng trực tràng…

Bị đau xương cụt có nguy hiểm không?

Đau xương cụt thường không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nếu không được điều trị đúng cách, nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn. Các cơn đau kéo dài có thể làm giảm khả năng vận động, gây khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày và làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. 

Ngoài ra, bệnh lý có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng như thoái hóa cột sống, chấn thương nặng, hoặc thậm chí là khối u. Vì vậy, khi gặp phải triệu chứng này, người bệnh nên thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Viện Nghiên cứu Giảm đau VPRI

Phương pháp điều trị đau xương cụt

Sử dụng thuốc

Điều trị đau xương cụt bằng thuốc thường bao gồm sử dụng thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc paracetamol để giảm triệu chứng. Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm hoặc corticosteroids để giảm viêm và đau.

Vật lý trị liệu

Các phương pháp xoa bóp, giãn cơ, nắn chỉnh tư thế có thể giúp giảm thiểu và chấm dứt tình trạng đau xương cụt ở mức độ bệnh nhẹ. Những kỹ thuật này cải thiện sự linh hoạt và giảm áp lực lên vùng xương cụt, từ đó giảm đau hiệu quả mà không cần can thiệp phẫu thuật.

Vật lý trị liệu đau xương cụt

Tiêm xương cụt

Phong bế dây thần kinh quanh vùng xương cụt bằng thuốc tê và steroid là một phương pháp giúp giảm sưng viêm hiệu quả. Thủ thuật này giúp ngăn chặn tín hiệu đau từ dây thần kinh, mang lại cảm giác thoải mái hơn cho người bệnh.

Cắt bỏ xương cụt

Trong trường hợp vùng bị đau không đáp ứng với các phương pháp điều trị trên, phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ xương cụt (coccygectomy) có thể được xem xét. Đây là phương pháp cuối cùng khi các biện pháp không xâm lấn khác không mang lại hiệu quả và bệnh nhân vẫn gặp phải đau kéo dài.

Tuy nhiên, đây là một phẫu thuật lớn và đòi hỏi thời gian hồi phục lâu dài. Bệnh nhân cần trải qua quá trình điều dưỡng và vật lý trị liệu sau phẫu thuật để dần phục hồi chức năng và đảm bảo không gặp phải biến chứng. Phẫu thuật cắt bỏ xương cụt có thể mang lại sự cải thiện đáng kể cho những người bị bệnh mãn tính, nhưng đây là lựa chọn cần cân nhắc kỹ lưỡng giữa bác sĩ và bệnh nhân.

Biện pháp phòng tránh

Để ngăn ngừa đau vùng xương cụt, bạn nên chú ý:

  • Tăng cường vận động thường xuyên, đặc biệt với người làm việc văn phòng, cần nghỉ ngơi hợp lý để giảm áp lực lên xương cụt. 
  • Giữ cân nặng ổn định, tránh tình trạng tăng cân quá mức. Khi bị chấn thương, nên đi khám bác sĩ ngay để kiểm tra tình trạng xương cụt. 
  • Bổ sung thực phẩm giàu dưỡng chất có lợi cho xương nhằm giảm nguy cơ thoái hóa xương khớp.

Chế độ dinh dưỡng

Với đội ngũ chuyên gia có chuyên môn cao, cùng việc áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị, Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam đã thành công trong việc nghiên cứu và đưa ra hướng điều trị cho hàng triệu ca bệnh lý cột sống – cơ xương khớp.

Để được tư vấn các bệnh lý cột sống và cơ xương khớp tại Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam, quý khách vui lòng liên hệ theo số hotline: 0913.095.115 hoặc liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY

PGS. TS Kiều Đình Hùng

Tư vấn chuyên môn bài viết

PGS. TS KIỀU ĐÌNH HÙNG

 

 Nguồn tham khảo

 

  1. Inflammatory Myopathies. (2024). National Institute of Neurological Disorders and Stroke. https://www.ninds.nih.gov/health-information/disorders/inflammatory-myopathies
  2. Inflammatory Myopathies. (2023). Rheumatology.org. https://rheumatology.org/patients/inflammatory-myopathies