Thoái hóa khớp gối và những điều cần biết

Thoái hóa khớp gối là một trong những bệnh lý phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở người cao tuổi. Theo thống kê, khoảng 30% người trên 35 tuổi và 60% người trên 65 tuổi mắc phải tình trạng này, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết triệu chứng sớm và có phương pháp điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh tiến triển.

Thoái hóa khớp gối là gì?

Thoái hóa khớp gối là tình trạng lớp sụn bảo vệ đầu gối bị bào mòn theo thời gian, dẫn đến các khớp gối trở nên đau nhức, sưng viêm, và hạn chế khả năng di chuyển. Đây là một dạng phổ biến của viêm xương khớp, thường gặp ở người lớn tuổi hoặc những người có lối sống ít vận động, thừa cân. Khi sụn khớp bị hư hỏng, các xương sẽ cọ xát vào nhau gây ra cảm giác đau đớn và giảm khả năng vận động.

Thoái hóa khớp gối thường gặp ở người cao tuổi, đặc biệt là trong độ tuổi từ 60 đến 80. Theo dữ liệu từ Hội Cơ xương khớp Việt Nam, khoảng 30% người trên 35 tuổi đã bắt đầu gặp phải tình trạng thoái hóa khớp. Con số này tăng lên đến 60% ở những người trên 65 tuổi. Điều này cho thấy bệnh lý không chỉ phổ biến mà còn tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng, cần được phát hiện và điều trị kịp thời để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động của người bệnh.

Nguyên nhân thoái hóa khớp gối

Hầu như ai cũng sẽ trải qua một mức độ thoái hóa khớp nhất định theo thời gian, nhưng có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh sớm hơn.

• Tuổi tác: Khi con người già đi, khả năng tự phục hồi của sụn giảm dần, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối. Quá trình lão hóa khiến sụn dễ bị tổn thương và mài mòn, đặc biệt là ở những người từ 60 tuổi trở lên.
• Giới tính: Giới tính: Phụ nữ trên 55 tuổi có khả năng mắc thoái hóa khớp gối cao hơn so với nam giới. Điều này liên quan đến sự thay đổi hormone, đặc biệt là sau mãn kinh, khi hormone estrogen giảm, ảnh hưởng đến sức khỏe khớp.
• Di truyền: Một số đột biến gen có thể khiến một người dễ bị thoái hóa khớp gối hơn. Ngoài ra, các bất thường di truyền trong hình dạng của xương quanh khớp gối cũng có thể là nguyên nhân.
• Cân nặng: Thừa cân làm tăng áp lực gấp 3-4 lần lên khớp gối, gây mài mòn sụn nhanh chóng. Người béo phì có nguy cơ mắc thoái hóa khớp cao hơn.
• Chấn thương do căng thẳng lặp đi lặp lại: Các nghề nghiệp yêu cầu vận động nhiều như quỳ, ngồi xổm, hoặc nâng vật nặng sẽ làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa khớp.
• Thể thao: Những người chơi bóng đá, tennis, hoặc chạy đường dài có thể đối mặt với nguy cơ cao hơn.
• Các bệnh lý khác: Người mắc viêm khớp dạng thấp, một dạng viêm khớp phổ biến thứ hai, hoặc các rối loạn chuyển hóa như thừa sắt hoặc hormone tăng trưởng quá mức cũng có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp.

Triệu chứng thoái hóa khớp gối

Triệu chứng thoái hóa khớp gối thường phát triển từ từ và trở nên tồi tệ hơn theo thời gian, bao gồm những biểu hiện sau:

• Đau tăng khi vận động: Đau khớp gối tăng lên khi hoạt động và giảm nhẹ khi nghỉ ngơi.
• Sưng khớp: Khớp gối có dấu hiệu sưng, gây khó chịu.
• Cứng khớp: Khớp có cảm giác cứng, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi trong thời gian dài.
• Giảm khả năng vận động: Khó khăn khi đứng lên, ngồi xuống, leo cầu thang hoặc di chuyển.
• Tiếng kêu lạo xạo: Nghe thấy tiếng kêu khi gập hoặc duỗi khớp gối do sự mòn của sụn khớp.

Điều trị thoái hóa khớp gối

Chẩn đoán

• Khám lâm sàng: Bác sĩ thực hiện kiểm tra sức khỏe tổng quát và đánh giá khớp gối để xác định tình trạng hiện tại của bệnh nhân.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu được thực hiện để giúp xác định loại viêm khớp và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng.
• Chụp X-quang: Chụp X-quang cơ bản giúp phát hiện sự suy giảm của sụn, hẹp khoảng không gian khớp, sự hình thành gai xương và loại trừ các nguyên nhân gây đau khác trong khớp bị ảnh hưởng.

• Chọc dịch khớp (Arthrocentesis): Đây là một phương pháp sử dụng kim tiệt trùng để lấy mẫu dịch khớp. Mẫu dịch này sẽ được kiểm tra để phát hiện các mảnh sụn, nhiễm trùng hoặc bệnh gout.
• Nội soi khớp (Arthroscopy): Kỹ thuật phẫu thuật này đưa một camera vào trong khớp bị ảnh hưởng, giúp bác sĩ có cái nhìn trực tiếp về mức độ tổn thương do thoái hóa khớp gây ra.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về sụn và các cấu trúc khác, giúp phát hiện những bất thường sớm thường thấy ở bệnh thoái hóa khớp.

Điều trị thoái hóa khớp gối

• Điều trị bảo tồn: Điều trị bảo tồn là phương pháp đầu tiên và quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối. Tập thể dục giúp cải thiện sức mạnh và tính linh hoạt của khớp gối. Giảm cân rất cần thiết, đặc biệt đối với bệnh nhân có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 25. Điều này giúp giảm áp lực lên khớp gối và cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Sử dụng thuốc: Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc giảm đau như acetaminophen, ibuprofen và naproxen sodium, giúp giảm cơn đau và kiểm soát viêm. Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) cũng được sử dụng nhưng cần thận trọng vì có thể gây tác dụng phụ. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định tiêm corticosteroid hoặc axit hyaluronic vào khớp gối để giảm viêm và tăng cường bôi trơn cho khớp.
• Nẹp gối: Nẹp giảm tải có tác dụng chuyển trọng lượng ra khỏi khoang khớp gối bị ảnh hưởng, trong khi nẹp hỗ trợ cung cấp sự ổn định cho toàn bộ khớp, giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn khi hoạt động.
• Vật lý trị liệu: Các phương pháp vật lý trị liệu bao gồm các bài tập nhằm cải thiện sức mạnh cơ bắp và độ linh hoạt của khớp gối. 
• Phẫu thuật: Một số phương pháp phẫu thuật bao gồm nội soi khớp để kiểm tra và điều trị tổn thương bên trong khớp gối. Ngoài ra còn có thay khớp gối trong trường hợp tình trạng thoái hóa nghiêm trọng. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cần được tham khảo ý kiến bác sĩ và dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

Câu hỏi có liên quan

Thoái hóa khớp gối có nên đi bộ không?

Đi bộ có thể là hoạt động tốt cho người bị thoái hóa khớp gối nếu thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, người bệnh cần lắng nghe cơ thể, chọn các bài tập nhẹ nhàng và không gây áp lực lên khớp gối quá mức. Đi bộ nhẹ nhàng giúp tăng cường lưu thông máu, giảm đau và duy trì sức khỏe xương khớp. Để tránh làm tình trạng nặng hơn, người bệnh nên chọn giày thể thao mềm, đi bộ trên bề mặt phẳng, tránh những địa hình gồ ghề và không nên cố gắng khi cơn đau xuất hiện.

Thoái hóa khớp gối có nên tập gym không?

Tập gym có thể tăng cường cơ bắp quanh khớp, cải thiện sức mạnh và linh hoạt, giúp giảm áp lực lên khớp. Tuy nhiên, nên tránh các bài tập có tác động mạnh như nhảy cao hoặc chạy bộ, vì có thể làm tăng cơn đau. Lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga sẽ an toàn hơn. Trước khi bắt đầu chương trình tập luyện, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia thể hình để đảm bảo phù hợp với tình trạng khớp.

Thoái hóa khớp nên ăn gì?

Người bị thoái hóa khớp nên chú trọng đến chế độ ăn uống để hỗ trợ sức khỏe khớp. Các thực phẩm giàu omega-3 như cá và hạt có khả năng chống viêm, giúp giảm đau khớp. Bên cạnh đó, rau xanh cung cấp vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe xương. Thực phẩm giàu canxi như sữa và các sản phẩm từ sữa cũng cần được bổ sung để tăng cường sức mạnh cho xương. Nên hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường và chất béo bão hòa để giảm nguy cơ viêm nhiễm.

Với đội ngũ chuyên gia có chuyên môn cao, cùng việc áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị, Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam đã thành công trong việc nghiên cứu và đưa ra hướng điều trị cho hàng triệu ca bệnh lý cột sống – cơ xương khớp.

Để được tư vấn các bệnh lý cột sống và cơ xương khớp tại Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam, quý khách vui lòng liên hệ theo số hotline: 0913.095.115 hoặc liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY.