Vôi hóa cột sống là một trong những vấn đề thường gặp ở người cao tuổi và những người lao động nặng nhọc. Tình trạng này không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời.
Vôi hóa cột sống là gì?
Vôi hóa cột sống là tình trạng lắng đọng canxi ở dây chằng và sụn xung quanh các đốt sống, làm chúng cứng lại và gây đau nhức. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là những người có lối sống ít vận động hoặc lao động nặng nhọc trong thời gian dài.
Dấu hiệu vôi hóa cột sống
Người bị vôi hóa cột sống thường có các triệu chứng dễ nhận thấy như:
- Đau nhức vùng lưng hoặc cổ: Cơn đau xuất hiện thường xuyên và gia tăng khi người bệnh di chuyển hoặc thay đổi tư thế. Đặc biệt, cảm giác đau có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ, thậm chí là suốt cả ngày.
- Cứng khớp vào buổi sáng: Người bệnh thường cảm thấy cứng khớp cột sống vào buổi sáng, sau khi ngủ dậy hoặc khi ngồi lâu một chỗ mà không vận động.
- Khó vận động, cúi người hoặc xoay cổ: Các động tác đơn giản như cúi xuống, ngẩng lên hoặc xoay người trở nên khó khăn do các dây chằng và mô xung quanh đốt sống bị cứng lại.
- Tê hoặc yếu ở tay và chân: Khi cột sống bị vôi hóa và các dây thần kinh bị chèn ép, người bệnh có thể cảm thấy tê hoặc yếu ở tay, chân, và đặc biệt là ở các vùng như cổ và lưng dưới.
- Đau lan sang các khu vực khác: Cơn đau có thể lan rộng từ vùng lưng, cổ đến các khu vực khác như vai, hông, thậm chí là chân tay. Đây là dấu hiệu cho thấy dây thần kinh bị chèn ép mạnh.
Nguyên nhân vôi hóa cột sống
Vôi hóa cột sống thường phát triển do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có các yếu tố tác động từ môi trường, thói quen sinh hoạt và tình trạng sức khỏe.
Lão hóa
Theo thời gian, các cấu trúc trong cơ thể dần suy yếu, bao gồm cả cột sống. Khi tuổi tác gia tăng, quá trình lão hóa làm cho các sụn và dây chằng quanh đốt sống mất đi độ đàn hồi, dẫn đến việc canxi dễ bị lắng đọng và gây ra hiện tượng vôi hóa. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vôi hóa cột sống ở người lớn tuổi.
Lao động nặng nhọc
Những người thường xuyên phải mang vác đồ nặng hoặc lao động trong tư thế sai cách có nguy cơ cao bị vôi hóa cột sống. Sự căng thẳng liên tục lên cột sống và các cơ quan liên quan khiến sụn và dây chằng dần mất tính linh hoạt, dẫn đến hiện tượng cứng và dễ bị vôi hóa.
Chấn thương
Các chấn thương trực tiếp lên cột sống do tai nạn giao thông, té ngã hoặc va đập mạnh có thể gây tổn thương đến mô mềm và dây chằng. Khi mô bị tổn thương, cơ thể có xu hướng tự sửa chữa bằng cách lắng đọng canxi, từ đó gây ra hiện tượng vôi hóa. Các chấn thương này không chỉ ảnh hưởng đến chức năng vận động của cột sống mà còn có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời.
Thiếu hụt canxi và các dưỡng chất khác
Thiếu hụt canxi và các dinh dưỡng cần thiết khác cho hệ xương cũng có thể gây ra vôi hóa sớm. Khi cơ thể không nhận đủ lượng canxi cần thiết do chế độ ăn uống không hợp lý hoặc khả năng hấp thụ canxi kém, quá trình này có thể khiến các tế bào xương và sụn bị yếu đi, dẫn đến việc canxi bị lắng đọng bất thường ở các mô mềm quanh cột sống.
Vôi hóa cột sống có nguy hiểm không?
Vôi hóa cột sống có thể trở nên nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tình trạng này không chỉ gây ra đau đớn mà còn làm giảm khả năng vận động của người bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Một số biến chứng nguy hiểm của bệnh vôi cột sống như:
Rối loạn tiền đình
Vôi hóa cột sống cổ có thể hình thành gai xương chèn ép mạch máu, làm suy yếu lưu thông máu lên não và gây buồn nôn, chóng mặt, lo lắng, mệt mỏi, và mất ngủ dai dẳng. Tình trạng này kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tập trung và trí nhớ.
Nguy cơ thoát vị đĩa đệm
Vôi hóa thân đốt sống có thể làm giảm độ đàn hồi của đĩa đệm, làm tăng nguy cơ đĩa đệm thoát vị lồi ra ngoài. Điều này gây ra đau lưng kéo dài và làm hạn chế khả năng vận động.
Hẹp ống sống
Khi gai xương phát triển trong lòng cột sống, nó có thể làm thu hẹp không gian ống sống, nơi chứa các dây thần kinh trung ương. Sự chèn ép liên tục này gây ra những cơn đau lưng, đau thần kinh tọa kéo dài, kèm theo tình trạng tê bì, yếu cơ, thậm chí là mất cảm giác ở các chi.
Liệt vĩnh viễn
Chèn ép và tổn thương dây thần kinh trong thời gian dài có thể làm suy yếu chức năng dẫn truyền của chúng, dẫn đến mất khả năng vận động.
Vôi hóa cột sống có chữa được không?
Vôi hóa cột sống là một quá trình không thể hoàn toàn đảo ngược, tuy nhiên việc điều trị có thể giúp kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Nếu được phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp điều trị thích hợp, người bệnh có thể duy trì cuộc sống bình thường mà không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi các triệu chứng. Các phương pháp điều trị hiện đại như dùng thuốc, vật lý trị liệu, hoặc phẫu thuật có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh và giảm thiểu cơn đau.
Phương pháp điều trị vôi hóa cột sống
Việc điều trị vôi hóa cột sống phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của mỗi người bệnh.
Theo dõi định kỳ
Nếu bệnh còn ở giai đoạn nhẹ, bác sĩ sẽ theo dõi định kỳ để đảm bảo bệnh không tiến triển nặng hơn.
Dùng thuốc giảm đau và kháng viêm
Các loại thuốc này giúp giảm triệu chứng đau và viêm do vôi hóa gây ra. Người bệnh cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Bài tập hỗ trợ cột sống
Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sự linh hoạt của cột sống và tăng cường sức mạnh cơ bắp, giảm thiểu áp lực lên cột sống. Điều này giúp làm giảm các triệu chứng đau nhức và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Vật lý trị liệu
Ngoài các bài tập, các phương pháp vật lý trị liệu khác như xoa bóp, kéo giãn cột sống, hay sử dụng sóng siêu âm cũng được sử dụng để giảm đau và phục hồi chức năng cột sống.
Phẫu thuật
Trong các trường hợp vôi hóa cột sống nghiêm trọng gây chèn ép dây thần kinh hoặc đĩa đệm, phẫu thuật có thể là giải pháp cuối cùng. Mục tiêu của phẫu thuật là giải phóng áp lực lên các dây thần kinh và cải thiện chức năng vận động cho người bệnh. Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị bảo tồn không đạt hiệu quả.
Vôi hóa cột sống có thể được kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp. Nếu bạn gặp các triệu chứng của bệnh, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Với đội ngũ chuyên gia có chuyên môn cao, cùng việc áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị, Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam đã thành công trong việc nghiên cứu và đưa ra hướng điều trị cho hàng triệu ca bệnh lý cột sống – cơ xương khớp.
Để được tư vấn các bệnh lý cột sống và cơ xương khớp tại Viện Nghiên cứu Giảm đau Việt Nam, quý khách vui lòng liên hệ theo số hotline: 0913.095.115 hoặc liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tư vấn chuyên môn bài viết
THS. BS ĐINH TRỌNG TUYÊN